FAIR TRADE TO COŚ WIĘCEJ NIŻ TYLKO PIENIĄDZE
Podobnie jak większość firm odzieżowych, Patagonia nie jest właścicielem zakładów produkcyjnych, które wytwarzają jej produkty. Dokładamy wszelkich starań, aby nawiązywać relacje partnerskie z dostawcami o podobnych zapatrywaniach, którzy spełniają nasze surowe standardy dotyczące jakości, bezpiecznych i zdrowych warunków pracy oraz najlepszych praktyk społecznych i środowiskowych. Istnieje jednak jedna kwestia, która pozostaje dla nas problematyczna – wynagrodzenie pracowników.
Jako firma zaangażowana w odpowiedzialność społeczną i środowiskową pracujemy nad zapewnieniem pełnoetatowym pracownikom zatrudnionym w naszym łańcuchu dostaw wynagrodzenia na poziomie minimum egzystencji – czyli zarobków umożliwiających nabywanie artykułów pierwszej potrzeby dla nich samych i ich rodzin. Obejmuje to pożywienie, wodę, dach nad głową, opiekę medyczną, edukację, odzież, transport, opiekę nad dziećmi i inne niezbędne kwestie, a także zaopatrzenie na wypadek nieoczekiwanych sytuacji. Naszą ambicją jest promowanie takiego podejścia w całej branży. Jesteśmy jednak małą firmą działającą w branży zbudowanej na niskich wynagrodzeniach i często marnych warunkach pracy, zaspakajającej zapotrzebowanie konsumentów na niedrogą odzież. Trudno dokonać tego samemu, gdy otaczają cię giganci o znacznie większych przychodach i idącą za tym popularnością. To jeden z powodów, dla których w 2014 r. postanowiliśmy nawiązać relacje partnerskie z organizacją Fair Trade USA w zakresie ich standardu Factory Standard dotyczącego odzieży i produktów dla domu.
Aby dokładniej dowiedzieć się, na czym polega standard Factory Standard organizacji Fair Trade USA, przeprowadziliśmy rozmowę z Allison Fite, Menedżerem ds. Rozwoju Biznesowego Programu Produktów Wytwarzanych z organizacji Fair Trade USA.
PATAGONIA: Każdy zakup produktu Fair Trade sprawia, że pracownicy zakładów produkcyjnych otrzymują za pracę premię, którą mogą wykorzystać na wiele sposobów. Proszę podać kilka przykładów tego, jak pracownicy wytwarzający produkty marki Patagonia skorzystali ze swoich tegorocznych premii?
FAIR TRADE USA: Oczywiście! Po pierwsze Fair Trade USA uważa, że pracownicy najlepiej znają swoje własne potrzeby oraz potrzeby ich rodzin i społeczności. To właśnie dlatego wspieramy pracowników, aby mogli zadecydować, na co przeznaczą swoje premie. W tym roku pracownicy, którzy wytwarzają produkty marki Patagonia, postanowili przeznaczyć swoje premie na wiele różnych rzeczy. Niektórzy postanowili wziąć premie gotówkowe powiększające ich wynagrodzenie, niektórzy kupili rowery, a część z nich odłożyła pieniądze na edukację swoich dzieci. Pracownicy firmy V.T. Garment Co. w Tajlandii zagłosowali za wykorzystaniem swoich premii, aby pomóc niemówiącym po tajsku imigrantom pracującym w ich fabryce. Ze środków opłacono tłumaczy, którzy towarzyszyli im podczas wizyt szpitalnych, dzięki czemu mogli komunikować się z personelem medycznym. Uruchomili również program o nazwie „Friends Help Friends” (z ang. „Przyjaciele pomagają przyjaciołom”), w ramach którego pracownicy mogą uzyskać wsparcie finansowe w razie pilnej potrzeby.
Pracownicy zakładów Vertical Knits (Meksyk) i Pratibha Syntex (Indie) zagłosowali, aby wykorzystać swoje premie na zakup kuchenek gazowych, blenderów i szybkowarów do swoich domów. Wiele rodzin korzysta z kuchenek opalanych drewnem lub z niskiej jakości kuchenek gazowych, które czynią z gotowania czasochłonny i pracochłonny proces. Pracownicy korzystający z tych nowych urządzeń twierdzą, że skrócili czas gotowania, co pozwoliło im na spędzenie wolnych wieczorów w gronie rodzinnym oraz ograniczyło poranne spóźnienia do pracy. W Hong Ho, innym zakładzie w Meksyku, pracownicy postanowili przeznaczyć swoje premie na zakup pralki, telewizora lub laptopa. Urządzenia te mają olbrzymie znaczenie dla nich samych i dla ich rodzin.
49 200 pracowników zakładów wytwórstwa odzieżowego, otrzymało premie za pracę i cieszą się lepszymi warunkami pracy dzięki uczestnictwu Patagonii w programie Fair Trade (m.in. Ye Min Tun, pracownik magazynu materiałów w firmie V.T. Garment Co. w Tajlandii). THEODORE KAYE
PATAGONIA: Abstrahując od premii i lepszych warunków pracy, mówiła pani o „ukrytych korzyściach”. Na czym one polegają?
FAIR TRADE USA: Lepsze warunki pracy oraz dodatkowe dochody uzyskane za sprawą premii to najbardziej oczywiste i często omawiane korzyści oferowane przez program Fair Trade. „Ukryte korzyści” dotyczą mniej oczywistych i bardziej długoterminowych korzyści dla pracowników i ich społeczności. Aby zakład produkcyjny uzyskał certyfikat Fair Trade Certified™, personel musi najpierw wyznaczyć grupę przedstawicieli, którzy będą reprezentować ich na posiedzeniach komitetu Fair Trade – organu podejmującego decyzje w sprawie tego, na co zostaną przeznaczone premie Fair Trade. Komitet dokonuje tego, zbierając opinie pracowników poprzez ankiety i rozmowy. Pomaga to zidentyfikować wyzwania przed jakimi staje personel w odniesieniu do edukacji, żywności, opieki zdrowotnej i nie tylko. Decyzja, co do tego, na co środki zostaną przeznaczone, musi zostać podjęta przez większość pracowników i komitet, często przy wsparciu kierownictwa zakładu. Wydawanie środków z premii bywa olbrzymim przedsięwzięciem. Organizacja zakupu, negocjowanie cen, zakup oraz dystrybucja 600 pralek dla pracowników w ośmiu meksykańskich wioskach to nie lada wyzwanie!
To właśnie w ramach takiej współpracy generowane są „ukryte korzyści”. Podczas realizacji tego procesu, pracownicy i kierownicy zakładów spotykają się, aby w otwarty sposób omawiać potrzeby i wyzwania pracowników, opracowując rozwiązanie, które poprawi ich standard życia oraz wprowadzi zmiany na lepsze w społeczności lokalnej. Te wspólne doświadczenia są rzadkością w sektorze wytwórczym, gdzie oczekiwania kulturowe i dynamika często prowadzą do rozłamów pomiędzy kierownictwem a personelem. Zauważyliśmy, że największą zaletą programu Fair Trade nie zawsze jest wpływ samej premii, ale poprawa relacji pomiędzy pracownikami a kierownictwem zakładu.
Dzięki sprzedaży produktów Fair Trade marki Patagonia miliony dolarów trafiają z powrotem do społeczności, które je wyprodukowały. JAMES RODRIGUEZ
PATAGONIA: Proszę podać przykłady tego, jak personel skorzystał na tych ukrytych korzyściach?
FAIR TRADE USA: Nie ma sprawy. Zadaliśmy to pytanie Julianowi Ernesto, przewodniczącemu komitetu Fair Trade w zakładzie w Meksyku. „Program premii nauczył mnie wielu rzeczy” − mówi – „na przykład jak przygotować projekt wydatków i nim zarządzać. Nigdy nie miałem okazji zarządzać tak dużymi projektami czy organizować pracy innych osób. Ale teraz wiem, że jestem w stanie tego dokonać.
Komentując wpływ programu Fair Trade na społeczność personelu zakładu, Julian stwierdził, że „pomógł on nam, pracownikom, lepiej poznać siebie nawzajem i poprawić morale zakładu”, dodając, że program ten sprawia również, że pracownicy „czują się bardziej dowartościowani, wiedząc, że ludzie płacą więcej za te produkty. I że robią to z myślą o nas i dla naszego dobra. Dzięki temu czujemy się wyjątkowi”.
PATAGONIA: Oprócz świadczeń, które pracownicy zakładów otrzymują z tytułu programu Fair Trade, jakie korzyści odnoszą firmy takie jak Patagonia w związku z uczestnictwem w tym programie?
FAIR TRADE USA: Żyjemy w czasach świadomości konsumenckiej. Bardziej globalne spojrzenie na świat i obawy dotyczące zrównoważonego rozwoju skłaniają ludzi do wybierania produktów zgodnych z ich wartościami. Chcą wiedzieć więcej na temat tego, z czego dany produkt jest zrobiony, ale też gdzie i jak został wyprodukowany. Certyfikat Fair Trade Certified™ jest swoistym krzyżem zasługi, informującym osoby kupujące produkty Patagonia, że zostały one wyprodukowane z poszanowaniem ludzkiej godności i naszej planety oraz że stojące za ich produkcją osoby otrzymały premie za wykonaną pracę. Ponadto program Fair Trade umożliwia firmie Patagonia dzielenie się sukcesami z osobami, które wytwarzają odzież i akcesoria tej marki. Zarówno kierownictwo zakładu, jak i jego pracownicy pragną tworzyć znakomite produkty, aby nadal sprzedawać je firmie Patagonia, poprawiając jakość produktów i relacje pomiędzy marką a fabryką. To sytuacja korzystna dla obu stron.
PATAGONIA: Czy planują państwo rozszerzyć bądź zmienić program Fair Trade dla zakładów produkcyjnych, aby objąć nim więcej marek, zakładów i pracowników? Czy dostrzegają państwo jakieś przeszkody na tym polu?
FAIR TRADE USA: Bardzo chcemy, aby większa liczba konsumentów kupowała produkty odpowiedzialnych właścicieli marek wytwarzających produkty w odpowiedzialnych zakładach produkcyjnych. Im większa liczba uczestników tego modelu – konsumentów, marek, zakładów – tym lepiej.
Organizacja Fair Trade pracuje nad upraszczaniem i promowaniem modelu biznesowego polegającego na ściślejszym połączeniu łańcucha dostaw, w którym uczestniczące podmioty są wzajemnie świadome swoich potrzeb oraz zapewniają godne warunki pracy i relacje biznesowe dla wszystkich. Współpracujemy z właścicielami marek, takimi jak Patagonia, aby zmieniać złożony przemysł na lepsze. Jednak wprowadzanie tych zmian jest sporym wyzwaniem, a czasem jest sprzeczne z powszechnymi praktykami biznesowymi, co utrudnia skuteczne i szybkie skalowanie tego programu.
„Po prostu nie mogliśmy uwierzyć, gdy otrzymaliśmy te świadczenia”, mówi o programie Fair Trade Adriana Robles, matka trójki dzieci pracująca w zakładzie Vertical Knits w Yucatán. JAMES RODRIGUEZ
PATAGONIA: Konsumenci mają tak szeroki wybór, a produkty Fair Trade mogą być nieco droższe. Dlaczego warto kupować produkty oznaczone symbolem Fair Trade?
FAIR TRADE USA: Żyjemy w czasach, w których tak wiele kwestii wzbudza naszą troskę. Stajemy w obliczu tak wielu wyzwań – dotyczących polityki, zmiany klimatu, praw do ziemi itp. Jest to wręcz przytłaczające. Nie każdy może przekazać duże sumy ze swoich zarobków, pracować jako wolontariusz lub objąć oficjalne stanowisko. Natomiast każdy musi jeść i mieć co na siebie założyć rano (tak nam się przynajmniej wydaje). Wybór produktów oznaczonych znakiem Fair Trade to sposób na przekucie tych niewielkich codziennych decyzji w coś znaczącego. Za każdym razem, gdy konsument dokonuje zakupu, oddaje głos na świat, w którym chce żyć.
PATAGONIA: Patagonia była jedną z pierwszych firm odzieżowych, która dołączyła do programu certyfikacyjnego dla zakładów wytwórczych obejmującego odzież i artykuły dla domu, prowadzonego przez organizację Fair Trade USA. Do tej pory posiadacie najwięcej produktów z certyfikatem Fair Trade w tej kategorii. Jaki macie wpływ na rozwój tego programu?
FAIR TRADE USA: W 2014 r. Patagonia jako jedna z pierwszych firm wprowadziła i zaczęła promować program Fair Trade w zakładach produkcyjnych. Od tej pory jest pionierem na tym polu. Choć zaczęła od jednego zakładu z certyfikatem Fair Trade Certified™ w jednym kraju, aktualnie wspiera 29 programów Fair Trade w 10 krajach. Dzisiaj za sprawą działalności firmy Patagonia ponad 49 200 ludzi korzysta z programu Fair Trade, a sprzedaż produktów marki Patagonia pozwala generować miliony dolarów w postaci premii trafiających do wytwarzających je społeczności.
Oprócz tego współpraca z firmą Patagonia niesie za sobą dodatkowe ukryte korzyści, takie jak zwiększanie świadomości klientów na temat programu Fair Trade i dawanie przykładu pozostałym przedstawicielom branży, co jest dowodem na to, że sukcesy biznesowe i dobre uczynki nie wykluczają się nawzajem. Dzięki temu zwiększa się liczba konsumentów poszukujących produktów z certyfikatem Fair Trade Certified, a więcej właścicieli marek zadaje pytania na temat tego programu.
UPDATE: W kierunku godziwej płacy
Współpraca z organizacją Fair Trade USA to nasz pierwszy krok w kierunku zapewnienia pracownikom wytwarzającym produkty Patagonii zarobków zapewniających godny byt. To dobry początek i najprostszy sposób, by pieniądze znalazły się w kieszeniach pracowników. Musimy jednak znaleźć trwałe rozwiązanie by zapewnić wszystkim ludziom zaangażowanym w wytwarzanie naszych produktów godziwą płacę.
Czynimy postęp w tej sprawie. W zeszłym roku, w publikacji na ten temat, pisaliśmy o dwóch głównych problemach uniemożliwiających postęp: braku zgody co do definicji godziwej płacy (ang. living wage) oraz nieokreślenie, jaką kwotę można uznać za stawkę wystarczającą na utrzymanie w różnych miejscach. Od tego czasu grupie Global Living Wage Coalition udało się stworzyć ogólnie przyjętą definicję, natomiast organizacja Fair Labor Association opracowała wskaźniki poziomu utrzymania.
Wewnątrz Patagonii zakończyliśmy zbieranie i analizowanie szczegółowych danych płacowych z fabryk, które wytwarzają nasze produkty, co dało nam znacznie wyraźniejszy obraz tego, ile płacą oni swoim pracownikom. Dobra wiadomość jest taka, że wygląda to lepiej, niż się nam wydawało. W oparciu o naszą wstępną analizę określiliśmy, że wynagrodzenie u naszych dostawców wynosi co najmniej 81% płacy wystarczającej na utrzymanie, z czego 18% z nich płaci powyżej przyjętej godziwej płacy. Będziemy to nadal monitorować i weryfikować, ale bez wątpienia zmierzamy we właściwym kierunku.
Potwierdziliśmy również coś, o czym od dawna wiemy – że składając przewidywalne zamówienia u naszych dostawców, łatwiej jest im wypłacać swoim pracownikom godziwą stawkę. W fabrykach, w których zamówienia zmieniają się z sezonu na sezon, istnieje większa różnica między rzeczywistym wynagrodzeniem, a założoną godną płacą. Odpowiedzialne praktyki zakupowe są kluczem do realizacji naszego celu, jakim jest zapewnienie godziwej płacy, a także kluczową zasadą naszej akredytacji od Fair Labor Association.
Jesteśmy zadowoleni z postępów, jakie poczyniliśmy i będziemy kontynuować naszą pracę. Z przyjemnością możemy również poinformować, że coraz więcej innych marek produkuje odzież z certyfikatem Fair Trade, a co za tym idzie, wynagrodzenie jeszcze większej liczby pracowników zbliża się do poziomu godziwej płacy.
